شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که بیرون از خانه، مردی حریم خصوصی تان را نقض کرده و به شما آزار برساند. این آزار که میتواند شکلهای مختلفی داشته باشد، در درجه اول احساس امنیت تان را زیر سوال میبرد، سپس برای برقراری دوباره احساس امنیت، شما را به تکاپو میاندازد و بعد با ترکشهایی که از خود به جا میگذارد، بقیه روزتان را خراب میکند. در این مقاله سه نمونه از موقعیتهای آزار به همراه روش های مواجهه و مقابله با آنها را، در قالب سه موقعیت داستانی برایتان بازگو میکنم.
داستان اول: آغاز سفر
صبح یک روز بهاری ست. زن جوانی به نام زهره به قصد رفتن به محل کار از خانه بیرون میزند، در مسیرش تا ایستگاه تاکسی از محلی گذر میکند که رفت و آمد چندانی در آن نیست. در همین حین یک مرد رهگذر در حین عبور از کنارش کلمه ناشایستی به او میگوید...
ایستاده رو به روی هوس
تحلیل داستان: اتفاقی که برای زهره میافتد، یکی از رایج ترین انواع آزار در بین خانمها به خصوص زنان جوان است که در روان شناسی (آزار کلامی) و در زبان عامه به عنوان (متلک گویی) شناخته میشود. با این که در این شکل از آزار مانند دیگر شکلهای آن، نوعی خشونت نسبت به فرد قربانی اعمال میشود، اما به دلایلی مثل گذرا بودن و یا وارد نکردن آسیب جسمانی به قربانی، از لحاظ روان شناسی فرد چندان توجهی به آن نمی کند.
در برابر متلک چه کنیم؟
ناآگاهی از شیوههای صحیح مدیریت خود در مواجهه با این موقعیت میتواند پیامدهای آن را بدتر کند.
1- به خودتان اعتماد کنید. اجازه ندهید احساس ناامنی، اعتماد به نفس و خودکنترلی شما را ضربه فنی کند. به توانایی تان برای عبور بیدردسر از این موقعیت اعتماد کنید و آرامش را به خودتان هدیه کنید.
2- پاپیچ مزاحم نشوید! مزاحمان کلامی اغلب زمانی به سراغ شما میآیند که تنها هستید و در مکان و یا زمان خلوتی قرار دارید. در این موقعیت که کمترین شانس را برای دفاع از خودتان دارید، از توقف کردن و یکه به دو کردن با آنها بپرهیزید.
3- بیمحلی کنید. این گروه از آزارگران، طالب توجه جنسی هستند. اگر این توجه را ولو به صورت منفی به آنها بدهید ممکن است تقویت بشوند و مزاحمت بیشتری برای شما ایجاد کنند. یادتان باشد بیتوجهی بدتر از توجه منفی است. پس آزار آنها را با بیتوجهی تلافی کنید.
4- فقط روی خودتان حساب کنید. اگر مزاحمت در جای شلوغی برایتان اتفاق افتاد، به امید کمک دیگران، جار و جنجال راه نیندازید، چون مردم به خانمی که با یک مرد درافتاده اغلب نگاه خوبی ندارند و کمک چندانی به او نمی کنند. پس فقط روی تواناییهای خودتان حساب کنید.
5- موقعیت تان را تغییر بدهید. از محلی که شخص مزاحم حضور دارد دور شوید و به جای امن تری بروید.
6- کمک بخواهید. اگر فرد مزاحم دست بردار نیست، از کسی که میتواند به شما کمک کند و یا از پلیس، بخواهید که در محل حاضر شود.
در مواجهه با مزاحمان جنسی بهترین کار دور شدن از آن محیط است
داستان دوم: مسیر
لیلا، دانشجوی سال دوم، در تاکسی نشسته و در صفحه گوشی اش غرق شده است که ناگهان احساس میکند چیزی قلقلکش میدهد، به سمت آن نگاه میکند...
ایستاده رو به روی هوس
تحلیل داستان: مزاحمتی که لیلا با آن مواجه میشود کمتر از موقعیت زهره شایع است و در روان شناسی با نام (مالش دوست) شناخته میشود. مالش دوستی موقعیتی است که یک مرد غریبه بدن یک زنِ از همه جا بیخبر را لمس میکند و در طی لحظات لمس پیش خود تصور میکند که با قربانی یک رابطه انحصاری دارد.
این مزاحمت معمولا خیلی کوتاه است چرا که فرد مزاحم زود متوجه میشود باید موقعیت را ترک کند. اغلب، مردهای جوان این مزاحمت را ایجاد میکنند و جاهای تنگ و شلوغ مثل تاکسی، اتوبوس، مترو، داخل آسانسور و... را برای مقصودشان انتخاب میکنند.
در برابر تعرض بدنی چه کنیم؟
برای مواجهه با لمس کنندگان این کارها را انجام دهید:
1- به زبان بیایید. مزاحمان مالش دوست، اغلب آدمهایی منفعل و منزوی هستند که از راه لمس کردن قربانی خود، احساس میکنند بر او قدرت و تسلط دارند. اگر سکوت کنید، این تصور او را تایید کرده و خودتان را در موقعیت آزار نگه داشته اید.
2- صریح و قاطع باشید. نگویید (ببخشید، لطفا و...)، بلکه با قاطعیت و صراحت به او نگاه کنید و درباره رفتارش به او تذکر بدهید.
3- شما بیگناهید. مالش دوست فرد مزاحم، تقصیر شما نیست پس وقت تان را با جست و جوی علت در ظاهر و رفتارتان تلف نکنید.
4- احساس تان را بیان کنید. با یک فرد قابل اعتماد درباره اتفاق و احساسات بدی که پیدا کرده اید صحبت کنید.
داستان سوم: مقصد
نغمه مدتی است که متوجه تغییراتی در رفتار فلان همکارش شده اما مبنا را بر بی توجهی قرار داده است تا اینکه یک روز بعدازظهر، در حالی که ساز رفتن را میزند، آن فرد جلویش را میگیرد و حرفهای نامربوطی میزند...
ایستاده رو به روی هوس
تحلیل داستان: مزاحمت در محیط کار، تحصیل، درمان و... معمولا از طرف کسی به وجود میآید که برای قربانی آشناست، به همین دلیل روی احساس امنیت و اعتماد او اثر ویژه ای میگذارد. شوخیها، داستانها و کنایههای جنسی، اظهارنظر درباره ظاهر فرد، دادن پیشنهادهای جنسی، اصرار به ملاقاتهای بیرون از محل کار، سوالات بیجا درباره زندگی شخصی و جنسی، چشم چرانی کردن و لمس کردن از جمله آزارهایی هستند که در محیط کار، تحصیل و درمان میتوانند ایجاد شوند.
در برابر تعرض در محیط کار چه کنیم؟
در موقعیت پیچیده اما رایج تعرض جنسی در محل این کارها را انجام دهید:
1- تحمل کردن، همیشه ارزشمند نیست. به مزاحمتان با قاطعیت و صراحت بگویید که از رفتارش ناراحت و ناراضی هستید. اگر سکوت کنید، او آن را حمل بر رضایت یا ناتوانی شما میکند و به رفتارش ادامه میدهد.
2- ایراد از شما نیست. اگرچه ظاهر میتواند احتمال مزاحمت را افزایش بدهد، اما معمولا ایراد از فرد قربانی نیست، چرا که این موقعیت برای گروههای مختلفی از خانمها اتفاق میافتد. پس بابت این قضیه احساس گناه نکنید.
3- نقش قربانی را بازی نکنید. بازی کردن نقش قربانی باعث میشود که در موقعیت آزار باقی بمانید و مزاحمت به دفعات برایتان تکرار شود.
4- خودتان را در آغوش بگیرید. بعد از آزار دلتان میخواهد خودتان را نادیده بگیرید، خودتان را سرزنش کنید و به نوعی خود را بابت گناهِ نکرده تنبیه کنید. این کارها باعث میشوند که بیشتر در باتلاق استیصال فرو بروید و آسیب پذیرتر شوید.
5- موقعیت تان را عوض کنید. اگر گفت و گو موثر واقع نشد، بهترین کار را بکنید؛ از آن محیط دور شوید.
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/6450